God schiep de dag, en wij sleepten ons erdoorheen
 |
| Dimitri Verhulst |
 |
| De helaasheid der dingen |
titel De helaasheid der dingen
auteur Dimitri Verhulst
uitgever Contact
uitgegeven januari 2006 - Amsterdam/Antwerpen
gedrukt achtste druk april 2006
pagina's 207
ISBN 90 254 2773 1
genre roman
Het verhaal
'De helaasheid der dingen' speelt zich af in het triest, zielig dorpje Reetveerdegem waar alles draait rond het cafégebeuren. Hierin is Dimitri's jeugd de rode draad.Dimitrieken begint het verhaal meteen met de terugkomst van zijn tante Rosie en nichtje Sylvie. Hierna beschrijft hij de slanke, naar vis stinkende Palmier waarvan geruchten de ronde deden dat ze haar pas geworpen baby' had verdronken in haar vijver. Ook zou ze de opdracht gegeven hebben aan onder andere Dimitri om de puppy's van haar hond Blondy te verdrinken in diezelfde vijver.
Hij omschrijft hoe jaloers de minderjarige nonkel Potrel was dat hij niet mocht meedoen met het lokaal wereldkampioenschap zuipen, die zijn meerderjarige broer Herman gewonnen heeft. Uit afgunst organiseert Potrel in een caravan zijn eigen 'Ronde van Frankrijk', waarbij om de vijf kilometer een biertje gedronken wordt. Hierbij belanden zowel Herman als Potrel telkens weer in het ziekenhuis, waarna een jonge politieagent de lastige taak heeft gekregen om dit met Latijnse woorden aan Dimitri's grootmoeder mee te delen.
Nonkel Zwaren had grote schulden, waardoor de deurwaarder de inboedel kwam weghalen en de Verhulsten zonder tv zaten. Die avond zou Roy Orbison met 'Only the lonely' live uitgezonden worden, wat ze koste wat kost niet willen missen. Daarom vragen ze een Iranees koppel in de buurt of ze die avond het concert bij hun thuis mogen zien.
Een paar dagen later heeft de Pie(rre) Verhulst, de vader van Dimitri, onverwachts bezoek van een prachtige en fatsoenlijke dame. Even later blijkt dat die dame Nele Fockedey van de Dienst Bijzondere Jeugdzorg was en ze even naar de omgeving en omstandigheden kwam kijken waarin Dimitri werd opgevoed. Wanneer ze Dimitri vraagt over zijn moeder antwoordt hij dat ze een hoer was. Hij beschrijft hoe zijn moeder van de overheid een plaspas bemachtigd heeft en hoe hij uiteindelijk is weggelopen van haar.
Op een zekere morgen beseft Pie ook dat het zo niet langer kan met zijn drankgebruik. Nadat hij voor een laatste keer heeft gezondigd, gaat hij hulp zoeken in het afkickcentrum 'De pelgrim'.
Hierna vergelijkt Dimitri zich met Franky, een verwende, beschaafde leeftijdsgenoot die Märklintreintjes verzamelt. Nadat ze elkaar jaren niet meer gezien of gehoord hebben, ontmoeten ze elkaar toevallig op een verzamelbeurs. Franky nodigt Dimitri uit bij zijn thuis. Na enkele keren dat Franky zijn uitnodiging herhaald heeft, gaat Dimitri hier geheel tegen zijn zin op in. Hij ontdekt dat nonkel Zwaren is gaan lopen met de vroegere vriendin van Franky en dat Franky nu Judaïca verzamelt.
Pie mag na drie maanden het afkickcentrum even verlaten en door de verleiding die zijn broers veroorzaakten en een zwak karakter begint hij weer te drinken.
Even later is Dimitri's eerste kind ter wereld gebracht. Dimitri rookte liever aan de ingang van het ziekenhuis een sigaret, dan de bevalling van de vrouw die hij zwanger heeft gemaakt, mee te maken. Hij voelde zich zeker en vast niet trots om zijn pasgeboren zoon, Joeri Verhulst.
De laatste hoofdstukken is Dimitri al een stuk ouder geworden. Zijn grootmoeder is inmiddels dement en zijn vader is overleden. Etnologen proberen te vergeefs grootmoeder dronkemansliederen van haar zonen te laten zingen. Joeri, die ondertussen al vijf jaar oud is, wint door een bijdrage van de nonkels 1500 euro. Dimitri is een stuk beschaafder, zo blijkt wanneer hij zijn zoon corrigeert voor het woord 'zeiken'.
Humor steevast aanwezig
Vermakelijke schrijfstijl
Verhulst graaft terug in zijn verleden en geeft daarmee een fantasierijke blik weer van zijn jeugd. Dit doet hij veelal vanuit zijn perspectief, over een ander personage. Zo besteedt hij hele hoofdstukken aan het beschrijven van tante Rosie, nichtje Sylvie, buurtbewoonster Palmier en haar hond Blondy, Potrel, Nele Fockedey, Franky, zoontje Joeri en grootmoeder. Ook tof is dat hij steeds verandert van vertelperspectief.De brievenbussen stonden op een kleine wandelafstand van de voordeur, nu eens diende de postbode de pakjes te droppen in een tonnetje dat door een nudistische engel werd vastgehouden, een ander huis beschikte dan weer over een constructie die een postbode eerder voor een kunstwerk dan voor een brievenbus hield. Ze hadden honden waarin ze zoveel vertrouwen stelden dat ze alarmsystemen plaatsen aan hun gevel. (p.118)Wanneer Verhulst vanuit het auctoriale ik perspectief iets vertelt, gebruikt hij poëtische zinnen en rijke woordenschat (nudistische). Hij overdrijft (kunstwerk), gebruikt andere zinsconstructie's als gewoonlijk (...nu eens diende de...), hij spot met anderen in de vorm van licht cynisme (...zoveel vertrouwen...alarmsystemen...)
Met mijn opvoeding was uiteraard niets mis, waar haalde dat kreng de onbeschoftheid vandaan om zich te moeien? Dat zij hier in opdracht was van de jeugdrechtbank maakte de complottheorieën alleen maar erger. De Dienst Bijzondere Jeugdzorg werd alleen maar ingeschakeld als de rottigheid tot op hun fardes was gelekt. (p. 99)Verteld Verhulst iets vanuit het belevende ik vertelperspectief, gebruikt hij grovere taal, beperktere woordenschat en scheldwoorden (kreng).
Humoristisch taalgebruik
Palmier had alles van een zeemeermin: ze was slank en stonk naar vis. Naar haar leeftijd hadden we het gissen, maar als de ambtenaar van het gemeentehuis ons was komen vertellen dat zij de kaap van honderd jaar had overschreden, dan zouden wij dat ogenblikkelijk aanvaard hebben. (p.30)Hier beschrijft Verhulst met intellectuele woorden en zinsconstructies, hoe lelijk Palmier nu eigenlijk is. Door gecompliceerdere woordenschat te gebruiken, voegt hij veel humor aan zijn roman toe.
Vol fantasie en toch nog aangrijpend
Fantasierijk
Het verhaal is als het ware een fantasierijke voorstelling van Dimitri's jeugd. Dimitri heeft sterk overdreven met het uitbeelden van zijn jeugd. Hoogstwaarschijnlijk heeft Potrel nooit de Ronde van Frankrijk georganiseerd.
Aangrijpend
Ondanks alle fantasie die Verhulst aan het verhaal heeft toegevoegd, pakt het verhaal mij nog steeds. Hoe hij opgegroeid is in zulke familie, zijn leven verbeterd heeft onder zulke omstandigheden en jaren later van deze ellende een humoristisch verhaal maakt, hoedje af!Elk hoofdstuk is een verhaal op zich
Terwijl het eerste hoofdstuk gaat over de vermeende terugkeer van tante Rosie naar Reetveerdegem, gaat hoofdstuk twee over buurtbewoonster Palmier, hoofdstuk drie over de jaloerse Potrel die ook aan een kampioenschap zuipen wou meedoen... Elk hoofdstuk is een afgerond verhaal op zich.
Met geen puntje van kritiek, vind ik dit een geweldig boek! De schrijver, Dimitri Verhulst, toont je een humoristische, fantasierijke, meeslepende kijk op zijn jeugd, hoe en waar hij is opgegroeid. Ik kijk al uit naar Dimitri's volgende boek te lezen.
Ben Callaerts