De motieven van 'Post voor Mevrouw Bromley' - Stefan Brijs
In de oorlogsroman ‘Post voor Mevrouw Bromley’ beschrijft
gerenommeerd schrijver Stefan Brijs de waanzin van de Eerste Wereldoorlog. In Londen
worden duizenden jongemannen gerekruteerd om te gaan vechten aan het front. Hoofdpersonage
John Patterson studeert liever Engelse literatuur aan de universiteit van Hoxton
dan strijd te leveren voor z’n vaderland. Door de gevoerde oorlogspropaganda
stijgt de druk op John en vele andere dienstweigeraars in de steden. In de
roman treffen we ettelijke motieven aan die hieronder uitgebreid behandeld
worden.
De overheid houdt steeds oorlogspropaganda. Dit is de
misleidende reclame die ze verwezenlijken om hun ideeën te verspreiden, steun
te winnen en zo nieuwe soldaten aan te werven. Zo is de berichtgeving over de
soldaten aan het thuisfront slecht. Stuurt een soldaat een brief naar zijn
familie toe, dan past een meerdere censuur toe indien er details over de werking
van het peloton te lezen vallen. Sneuvelt een soldaat te midden het slagveld, dan verstuurt
men de nabestaanden een brief genaamd ‘Killed In Action’ waarin de overheid poneert
dat de overledene als held voor z’n vaderland gestorven is. Ook kreeg men op publieke plaatsen de witte veer opgespeld die symbool stond voor wie laf en futloos was en dienst weigerde.
Ook liefde komt aan vaak aan bod. John was smoor op Mary,
maar zij moest niets weten van dienstweigeraars. Dit liet ze eveneens als in
vorige alinea blijken met de witte veer die ze in het bijzijn van haar
vriendinnen aan John gaf. Tevens hadden meneer en mevrouw Bromley een nogal
eigenaardige verhouding met elkaar. Toen Mevr. Bromley het nieuws vernam dat
haar man gesneuveld was, bleek ze hier niet ontzettend triest om te zijn. Verder
heb je nog de liefdesrelatie tussen Simkins en Gladys die in het verhaal enkel
via de post beschreven wordt.
Ten derde is een belangrijk motief vriendschap. John geraakt
naar het einde van de oorlog z’n familie en vrienden kwijt. Z’n moeder was
al overleden, z’n vader verliest hij bij een bombardement, Martin valt in de strijd als
vrijwilliger, William jaagt een kogel door z'n hoofd, luitenant Ashwell sneuvelt aan een granaat
en Simkins sterft in een brand.
Daarnaast is er de vader-/zoonrelatie in dit verhaal. Z’n vader
meent het goed met John. Hij respecteert dat John wil studeren en verkoopt voor John’s collegegeld een paar van zijn waardevolle boeken. Daar tegenover is
zijn vader er amper voor hem. Hij geraakt depressief en ontkent de oorlog. Bij
een bombardement kiest hij een einde te maken aan z’n leven en laat zo John
alleen achter.
Zoals net aangehaald komt ook de dood voor in dit verhaal.
Niet alleen sterven duizenden strijdkrachten te midden van de oorlog, maar vatten
sommigen de zin hun bestaan niet meer en plegen zelfmoord. Zo ook doen William
Dunn en John’s vader dit. Luitenant Ashwell probeert verschillende malen een
einde aan te maken, maar sterft uiteindelijk aan een granaat.
Bovendien wordt er veel gelogen en bedrogen, al dan niet een
leugentje voor bestwil. Zo schrijft Martin zich in bij het leger onder een
valse naam. Wanneer Martin wegens desertie om het leven gebracht werd, kregen de nabestaanden te horen dat hij als held gestorven was. John verzweeg voor Mevr.
Bromley dat Martin dood was en deed alsof hij nog leefde door hem brieven te
blijven sturen. Zo ook houdt John’s vader brieven achter, omdat hij de families
van de gesneuvelden niet kwetsen wou. Ten slotte was Simkins helemaal niet
literair aangelegd, zoals hij blijk gaf aan z’n geliefde m.b.v. poëtische
citaten van Keats.
Ook verwijst de auteur naar vele literaire werken. William
Dunn inspireerde zich op het boek ‘Die Leiden des jungen Werthers’ van Goethe. John
leest Simkins liefdeszinnen voor uit ‘Hyperion’ van John Keats. In dit boek
heeft John’s moeder nog aantekeningen gemaakt. Ook verwijzingen naar Charles
Dickens en Richard Kipling komen hier en daar aan bod.
Ten achtste gebeurde de communicatie tussen het front en de
stad via post. Zo konden soldaten contact houden met familie en vrienden en
werden de brieven ‘KIA’ verstuurd naar de nabestaanden. Zo had John’s vader als
postbode de zware taak deze brieven rond te brengen.
Ten slotte speelde de groepsdruk een grote rol. John werd in
de stad onder druk gezet als dienstweigeraar door openbaar vernederd te
worden met een witte veer. Ook het rekruteren van soldaten gebeurde in de stad
en vele vonden het dan ook hun plicht voor hun vaderland te gaan vechten.